Dr Ahmet Rasim Küçükusta

Eklenme Tarihi: 16 Şubat 2014 00:00

JAMA’ da yayınlanan bir araştırma, 1000 günden fazla antibiyotik kullanan kadınlarda meme kanseri ihtimalinin iki misli yükseldiğini gösteriyor (1).

Araştırmacılar antibiyotiklerin bağışıklık sistemi, enflamasyon ve östrojen ve fitokimyasalların metabolizması üzerine olan etkilerinin meme kanseri ile olan ilişkisini dikkate alarak bu çalışmayı düzenliyor.

Bu araştırmaya bakarak antibiyotikler meme kanseri yapıyor demek elbette mümkün değil; bu birlikteliğin sebep-sonuç ilişkisini ortaya koyan çalışmalarla doğrulanması gerekiyor.

Araştırma için primer invazif meme kanseri teşhisi konmuş olan 19 yaşından büyük 2 bin 266 ve kontrol grubu olarak alınan 7 bin 953 kadının bir sağlık programı içinde bir sene süreyle takipleriyle gerçekleştiriliyor.

Meme kanseri riskinin hiç antibiyotik kullanmayanlara göre 1 ila 50, 51 ila 100, 101 ila 500, 501 ila 1000 ve 1000 günden fazla antibiyotik kullananlarda sırasıyla yüzde 45, 53, 68, 114 ve 117 oranında arttığı belirleniyor.

Araştırmada kanser riski artışının tüm antibiyotik grupları ile ilgili olduğu ve antibiyotiklerin meme kanseri ölümlerinin riskini de artırdığını gösteriyor.

Tetrasiklin ve makrolit grubu antibiyotikleri “akne” için fazla miktarlarda kullananlarda meme kanseri riski bu ilaçları solunum yolları enfeksiyonları için kullananlardakinden farklı bulunmadı.

Hormonlarla ilgili değişikliklerden etkilenen aknenin, meme kanseri için bir risk faktörü olabileceğini hatırlatmak isterim.

Araştırmada, başlangıçta bakteriüri ile takipte ortaya çıkan meme kanseri arasında bir ilişki bulunamaması sebebin enfeksiyon değil antibiyotik kullanımı olduğu şeklinde açıklanıyor.

Daha önce yapılan araştırmalarda antibiyotik kullanımı ile meme kanseri arasında bir ilişki olabileceği bildirilmiş ve bunun antibiyotiklerin fitokimyasalların kansere karşı koruyucu bileşiklere metabolize olmasını sağlayan bağırsak fonksiyonlarını bozulmasıyla olabileceği iddia edilmişti.

Finlandiya’ da yapılan bir araştırmada, idrar yolları enfeksiyonlarının tedavisi için antibiyotik kullanan kadınlarda meme kanseri riskinin yüzde 74 fazla olduğu, başka sebeplerle antibiyotik alanlarda böyle bir ilişkinin bulunmadığı belirlendi (2).

2 milyon 130 bin 829 kadının 9.4 sene takip edildiği bir araştırmada antibiyotiklerin (tetrasiklin ve makrolit grubu) meme kanseri riskini hafifçe artırdığı fakat bunun dozla bir alâkası olmadığı tespit edildi (3).

Bir araştırmada da sık antibiyotik kullanılmasının ikinci meme kanseri riskini çok az artırabileceği sonucuna varıldı (4).

Meme kanseri ile antibiyotik kullanımı arasında bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşan araştırmalar da var (5).

Gelelim neticeye

Meme kanseri ile antibiyotikler arasında kuvvetli bir ilişki olmadığı görülüyor ama bu antibiyotiklerin ‘masum’ olduğu manasına da gelmiyor.

Gelişigüzel antibiyotik kullanmaktan uzak durmak için elimize kapı gibi bir belge daha geçmiş oluyor.

Olur olmaz antibiyotiklere ilaçlara sarılanlar aman dikkat!

KAYNAK

1. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14970061

2. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2374435/

3. http://cebp.aacrjournals.org/content/15/11/2102.full

4. http://cebp.aacrjournals.org/content/22/9/1588.abstract

5. http://aje.oxfordjournals.org/content/161/7/616.full